२७ मंसिर २०७६, काठमाडौं
निमोनिया फोक्सोमा हुने रोग हो। जसमा फोक्सोमा रहेका हावा भरिने थैलीहरुमा संक्रमणका कारण पानी र पिप जम्मा हुन्छ। निमोनियाको प्रमुख कारण संक्रमण नै हो।
संक्रमण विभिन्न जिवाणु, विषाणु र ढुसी, परजीवी र कहिले–काँही खानेकुरा वा पानी लगायत तरल पदार्थ फोक्सोमा पुगेर पनि हुन्छ।
बालबालिका र बूढाबूढीमा रोगसँग लड्न सक्ने क्षमता कमजोर हुने भएकाले बालबालिका र बूढाबूढीलाई निमोनियाको असर अझ गम्भीर रुपमा देखिने चिकित्सकहरु बताउछन्।
नेपालमा गतवर्ष जन्मेदेखि पाँचबर्ष मुनिका करिब १ हजार २ सय बालबालिकाको ज्यान गएको थियो। ज्यान गएकामध्ये श्वासप्रस्वास सम्बन्धी (एआरआई) रोगका कारण २ सय ३६ जनाको मृत्यु भयो।
यसबाट पनि ५ बर्ष मुनिका बालबालिकाहरुमा करीब २० प्रतिशत मृत्यु निमोनिया र श्वासप्रश्वास सम्बन्धी रोगका कारणबाट हुने तथ्यांकहरुले देखाउँछ।
त्यसैले, जान्नुहोस् निमोनियाबाट बालबालिकालाई बचाउने तरिकाः
-बालबालिकालाई जन्मेदेखि १५ महिनाको उमेर भित्र दिइने खोप समयमा लगाईदिनुहोस्।
-बालबालिकालाई खेलाउनु र खुवाउनु अघि राम्रोसँग हात धुने गर्नुहोस्।
-धुवाँ, धूलो र चिसोबाट बालबालिकालाई सधै सुरक्षित राख्नुहोस्।
-प्रशस्ता मात्रामा पोषणले बालबालिकाहरुको रोगसँग लड्न सक्ने क्षमतामा बृद्धि गर्दछ। बालबालिकालाई आमाको दूध र थप आहार पर्याप्त मात्रामा खुवाउनुहोस्।
-रुघाखोकीबाट बचाउनुहोस्।
-आवश्यक पोषण तत्वहरुको कहिल्यै कमी हुन नदिनुहोस्।
-बालबालिकाहरुलाई एलर्जी गराउने पदार्थहरु जस्तैः परागका कणहरु, शरिरमा छर्कने सुगन्धित बास्नाहरु इत्यादिबाट जोगाउनुहोस्।
-संक्रमित व्यक्तिहरुबाट टाढा राख्नुहोस्।
-बालबालिकाको सरसफाइमा ध्यान दिनुहोस्।